03 oktyabr 2023-cü il tarixində Fizika üzrə Nobel Mükafatı Laureatları elan edilib. Pyer Aqostini (Pierre Agostini), Ferens Krauş (Ferenc Krausz) və Enn Luliyer (Anne L'Houillier) "Maddədə elektronların dinamikasını öyrənmək üçün attosaniyəlik işıq impulslarının təcrübədə alınması metodları" mövzusu ilə elm dünyasının ali mükafatına layiq görülüb.

Elm adamları ən yüksək elmi mükafatı bəşəriyyətə atom və molekullardakı elektronları araşdırmaq üçün tətbiq etdikləri yeni metoda görə alıblar. Nobel mükafatçıları elektronların hərəkət etdiyi və ya enerjisinin dəyişdiyi sürətli prosesləri ölçmək üçün istifadə edilə bilən çox qısa işıq impulsları yaratmağa nail olublar. Təcrübə əvvəllər izlənməsi mümkün olmayan çox sürətli prosesləri izləməyə imkan verir.

Təqdimat zamanı bildirilib ki, indi biz elektronlar dünyasına qapı aça bilərik. Attosaniyə fizikası bizə elektronları idarə edən mexanizmləri anlamaq imkanı verir. Növbəti addım həmin mexanizmlərin tətbiqi olacaq.

Gələcəkdə qan nümunələri bu üsulla araşdırılarsa, ağciyər xərçəngi kimi xəstəliklər inanılmaz dərəcədə erkən mərhələdə aşkarlanaraq, onların inkişafını dayandıra bilər.

Qeyd edək ki, Fizika üzrə Nobel mükafatı 1901-2023-cü illər arasında 225 Nobel mükafatı laureatına 117 dəfə verilib. Enn Luliyer Fizika sahəsində Nobel mükafatı qazanan 5-ci qadındır.

© Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.shao.az saytına istinad zəruridir.