12 aprel 2023-cü il tarixində N.Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasında (ŞAR) növbəti astroseminar keçirilib.
Seminara rəhbərlik edən professor Nəriman İsmayılov tədbiri giriş sözü ilə açaraq iştirakçıları salamlayıb və onlara məruzənin mövzusu haqqında məlumat verib.
Daha sonra Şahnaz Tağıyeva “Sonlu temperaturda aksial vektor mezon-nuklon qarşılıqlı təsir sabitinin təyini” mövzusunda məruzə ilə çıxış edib.
Məruzəçi çıxışında qeyd edib ki, müasir nəzəri fizikada aparıcı ideyalardan biri də Anti-de-Sitter/Konform Sahə Nəzəriyyəsi (AdS/KSN) uyğunluğudur. Bu uyğunluğa görə 5-ölçülü AdS fəzasının içindəki sahələrlə onun sərhəddində təyin olunmuş kvant sahəsi nəzəriyyəsindəki operatorlar arasında birqiymətli uyğunluq var. AdS/KSN uyğunluğu əsasında qurulan AdS/KXD modelləri elementar zərrəciklər arasındakı qarşılıqlı təsir sabitlərinin və form faktorların tədqiqi üçün əlverişli metoddur. Bu işdə sonlu temperaturda AdS/KXD-nin yumşaq divar modelində aksial vektor mezonun nuklonla güclü qarşılıqlı təsir sabitinin temperaturdan və beşinci ölçü z koordinatı üzrə inteqral ifadələri alınaraq, bu qarşılıqlı təsir sabitlərinin temperaturdan asılılıq qrafikləri qurulmuşdur. Müəyyən edilmişdir ki, temperaturun artması ilə aksial vektor mezon-nuklon arasındakı qarşılıqlı təsir sabiti azalır. Qarşılıqlı təsir sabitlərinin asılılığının eyni nöqtəsində, dəqiq desək, Hokinq temperaturu yaxınlığında hər biri sıfıra çevrilir. Bu isə Hoking temperaturunda konfaynment-dekonfaynment faza keçidi baş verməsi və bu temperaturda, yaxud bu temperaturdan yüksək temperaturda hadronların yox olması, kvark-qlüon plazma halına keçməsi ilə əlaqədardır.
Məruzə seminar iştirakçıları tərəfindən maraqla qarşılanıb. Çıxışın yekununda mövzu ətrafında geniş müzakirələr aparılıb, seminar iştirakçılarını maraqlandıran suallar cavablandırılıb.
© Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.shao.az saytına istinad zəruridir.