Siz səmaya baxsanız, sonsuz sayda cisimləri - planetləri, ulduzları, Ayı və hətta qalaktikaları görəcəksiniz. Ümumilikdə isə onların bir ortaq xüsusiyyəti var: onlar fırlanırlar.
Elə isə, Kainat da həmçinin fırlanırmı?!
Bu kosmologiyanın diqqətlə öyrəndiyi o sirdir ki, kainatın fundamental təbiəti haqqında məlumat verə bilər.
Birləşmiş Krallıqda Nottinqem Universitetinin fizika və astronomiya məktəbinin elmi əməkdaşı Daniel Saade deyib: “Bu fərziyyə, bizim hesablamalarımızı necə aparacağımızdan, verilənləri necə analiz etməyimizdən asılıdır”.
Alimlər Kainat haqqında bu fərziyyələrin və onun fundamental fizikasının doğru olmasını görmək, onları yoxlamaq üçün müşahidələri toplayıblar. Xüsusi ilə tədqiqatçılar, kosmik mikrodalğa fonundan olan işığı istifadə ediblər. Bu, Böyük partlayışdan 380 000 il sonra şüalanan, hazırda müşahidə edilə bilən ən qocaman işıqdır və Kainatı öyrənən kosmoloqlar üçün informasiya xəzinəsidir.
Bu işıqlar bütün istiqamətdə demək olar ki, eynidir. Lakin kainatın tarixi, məzmunu və həndəsəsindən təsirlənərək cəmi mindəbir qədər fərqlənən, çox da böyük olmayan temperatur dəyişməsi vardır. Bu fərqləri ölçərək kainatın fırlanması və genişlənməsini iddia edən alimlər beləliklə onun hər hansı formada deformasiya olduğunu görə bilərlər.
Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, mikrodalğa fonunda olan işıq kainatın fırlanmasını sübut edən dəlillər göstərmir. Bundan başqa, 2016-cı il Physical Review Letters jurnalında dərc olunan, İmperiya Kollecinin (London) astrofizikləri Saade və Stiven Finin apardığı tədqiqata əsasən, kainatın izotropluğu birin 120 000-ə nisbəti təşkil edir ki, bu da hansı istiqamətə baxmağınızdan asılı olmayaraq kainatın eyni cür görünəcəyini bildirir.
Digər tədqiqatlar göstərmişdir ki, Kainat 95% bircinsdir, yəni böyük miqyasda o hər yerdə eynidir.
Bütün bu tədqiqatlardan fərz etmək olar olar ki, Kainat əsasən bircinsdir və fırlanmır. Bu nəticə çətin ki, dəyişsin. Mikrodalğa fon işığının (MFİ) polyarizasiyanın gələcək ölçmələri yaxın onilliklərdə yaxşılaşa bilər, amma çətin ki, yeni verilənlər əvvəlki nəticələri təkzib etsin.
“Biz həqiqətən o ideya ilə başladıq ki, biz kainatın mərkəzindəyik”- Saade demişdir. “Düşünürəm ki, bu dogrudan maraqlıdır, biz nə qədər xırda və nəzərə alınmayan ölçüdəyik”.
Mənbə: https://www.astronews.ru/cgi-bin/mng.cgi?page=news&news=20190712205322
© Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.shao.az saytına istinad zəruridir.
