Ekskursiyalar Saytın xəritəsi
AZEN
Günəşdə Tac kütlə atılması baş verib - XƏBƏRLƏR-NƏSİRƏDDİN TUSİ adına ŞAMAXI ASTROFİZİKA RƏSƏDXANASI
  • RƏSƏDXANA HAQQINDA
    • - Ümumi məlumat
    • - Azərbaycan Prezidenti rəsədxanada
    • - Heydər Əliyev və Azərbaycanda astronomiya elminin inkişafı
    • - Rəhbərlik
    • - Elmi şura
    • - Gənc Alim və Mütəxəssislər Şurası
    • - Kadr potensialı
    • - Alimlər
    • - Vakansiyalar
  • RƏSMİ SƏNƏDLƏR
    • - Elm haqqında qanun
    • - AMEA-nın nizamnaməsi
    • - Rəsədxananın nizamnaməsi
    • - Qərar və sərəncamlar
  • ELMİ FƏALİYYƏT
    • - Struktur vahidləri
    • - Astronomik cihazlar
    • - Əsas elmi istiqamətlər
    • - Astrofiziki müşahidələr
    • - Əsas elmi nailiyyətlər
    • - İllik elmi hesabatlar
  • ELMİ-TƏŞKİLATİ FƏALİYYƏT
    • - Magistratura və doktorantura
    • - Astroseminarlar
    • - Kitabxana və elektron informasiya resursları
    • - Beynəlxalq əlaqələr
    • - Qrant layihələri
    • - Konfranslar
    • - Tədbirlər
    • - Faydalı linklər və keçidlər
  • DİSSERTASİYA ŞURASI
    • - Dissertasiya şurasının yaranma tarixi və statistikası
    • - Dissertasiyalara dair tələblər
    • - Dissertasiyaların tərtibi qaydaları
    • - Tövsiyə edilən elmi nəşrlər
    • - Dissertasiyaların avtoreferatları
    • - Dissertasiya şurası ilə əlaqə
  • ELMİ NƏŞRLƏR
    • - Dövri nəşrlər
    • - Monoqrafiyalar
    • - Kitablar
    • - Konfrans materialları
    • - İmpakt faktorlu elmi və elmi-populyar jurnallar
  • XƏBƏRLƏR
    • - Elanlar
    • - Kosmik hava
    • - Astro təqvimlər
    • - Astro xəbərlər
    • - Mühüm hadisələr
    • - Bütün xəbərlər
  • MEDİA
    • - Foto-video arxiv
    • - KİV
    • - Video-çarx
  • ƏLAQƏ
ANA SƏHİFƏ→XƏBƏRLƏR
+A -A
Günəşdə Tac kütlə atılması baş verib
13.05.2019 09:05 / ASTRO XƏBƏRLƏR Günəşdə Tac kütlə atılması baş verib

Günəşdə 2740 fəallıq oblastı stabilliyini saxlamaqdadır. 30 apreldə iki ardıcıl CME-dən sonra 1 mayda da üçüncü CME müşahidə olunmuş, 8 mayda və 11 mayda isə bu oblastdan əvvəlki CME-lərdən fərqli olaraq Tac kütlə atılmasının hissə haləsinin (ing. “halo”) ayrılması baş vermişdir.

Qeyd edək ki, 11 mayda G1 səviyyəli geomaqnit qasırğası baş vermişdir. Qasırğanın baş vermə səbəbi isə 8 may tarixində baş vermiş zəif Tac kütlə atılmasının Yerə çatmasıdır.

11 mayda Günəşdə baş verən CME-yə bağlı plazma buludu SOHO/LASCO C2 koronoqrafında 180 dərəcədən çox bucağı əhatə edir. Aşağıdakı animasiyada bu aydın görünür. Həmin CME kifayət qədər yüksək geoeffektivliyə malik olduğundan atılan halənin Yerə çatma ehtimalı da yüksəkdir. STEREO Ahead koronoqrafının əldə etdiyi görüntü (şəkil 1) də Tac kütlə atılmasının Günəşin Yerə doğru yönələn tərəfində baş verdiyini təsdiq edir. 

halo     cme                                                                 Şəkil 1                                                                                      Şəkil 2

Bir şansdır ki, 11 may tarixli Tac kütlə atılmasının da sürəti kifayət qədər aşağı olmuşdur: 350 km/san. Bu sürət Günəş küləyi sürətinə yaxın olduğundan sonuncunu güclü şəkildə həyəcanlaşdıra bilmir. Bu onu göstərir ki, bu CME-nin Yerə çatması hadisəsi təxminən 15 may günün ikinci yarısına təsadüf edəcək. Belə aşağı sürətli hissə Tac kütlə atılmalarının maqnit qasırğası yaratma ehtimalı adətən aşağı, yəni 30% olaraq qiymətləndirilir. Yuxarı enlik dairələrində yaşayanlar isə qaranlıq səmada əsrarəngiz avrora mənzərəsinin şahidi ola bilərlər. O vaxta qədər isə geomaqnit sahə sakit külək rejiminin təsiri altında ümumən sakit qalacaq.

halo 1

© Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.shao.az saytına istinad zəruridir.

Tweet
    MÜHÜM HADİSƏLƏR
    MARAQLI MƏLUMATLAR
    SEMİNARLAR
    ƏMƏKDAŞLIQ
    TƏDBİRLƏR
    KONFRANSLAR
    Xəbərlər Elanlar
  • ELMİ FƏALİYYƏT
    • Elmi cihazlar
    • Əsas elmi istiqamətlər
    • Əsas elmi nəticələr
    • Elmi hesabatlar
  • MEDİA
    • Rəsədxana KİV-də
  • XƏBƏRLƏR
    • Mühüm hadisələr
    • Astro yeniliklər
  • DİSSERTASİYA ŞURASI
    • Dissertasiya şurasının tərkibi
    • Dissertasiyalara dair tələblər
  • RƏSƏDXANA HAQQINDA
    • Ümumi məlumat
    • Elmi Şura
    • Kadr potensialı
  • © AMEA İnformasiya Texnologiyaları İnstitutu, 2025