Ümümdünya Kosmos Həftəsi kosmik fəzanın araşdırılmasına həsr olunan beynəlxalq səviyyəli tədbirlərdən ən böyüyüdür. Hər il 90-dan çox ölkədə Ümumdunya Kosmos Həftəsi layihəsi çərçivəsində müxtəlif tədbirlər keçirilir.
Ümumdünya Kosmos Həftəsinin məqsədi kosmik elmlərin və texnologiyanın müasir cəmiyyətin inkişafındakı rolunu işıqlandırmaqdır.
1957-ci il oktyabrın 4-də Yerin ilk süni peykinin (“Sputnik-1”) orbitə çıxarılması, habelə dövlətlərin kosmik fəzanın, o cümlədən Ay və digər səma cisimlərinin öyrənilməsi və onlardan istifadə edilməsi üzrə fəaliyyət prinsipləri haqqında 10 oktyabr 1967-ci il tarixli müqavilənin qüvvəyə minməsi ilə əlaqədar, BMT Baş Məclisi 1999-cu il dekabrın 6-da Ümumdünya Kosmos Həftəsinin təsis olunması haqqında qərar qəbul etmişdir.
Ümümdünya Kosmos Həftəsi Assosiasiyasının İdarə Heyəti tərəfindən hər il bir mövzu seçilir.
İlk Ümumdünya Kosmos Həftəsi 2000-ci ildə keçirilmişdir. Mövzu isə “Kosmik minilliyin başlanğıcı” seçilmişdir. 2017-ci ildə dünyanın 80 ölkəsində Ümümdünya Kosmos Həftəsi çərçivəsində 3700-dən çox tədbir keçirilmişdir. Həmin il üçün "Kosmosda yeni aləmlərin araşdırılması " mövzusu seçilmişdir. Əsas istiqamət olaraq kosmosun tədqiqi və yaxınlıqdakı Günəş tipli planet sistemlərində Yerə bənzər planetlərin kəşfi seçilmişdir.
2018-ci il üçün isə "Kosmos Dünyanı Birləşdirir" mövzusu seçilmişdir. Bu mövzu cari ildə Vyanada baş tutacaq UNISPACE+50 toplantısı ilə bağlıdır.
Ümumdünya Kosmos Həftəsi Assosiasiyası 50-dən çox ölkənin milli koordinatorları tərəfindən dəstəklənən qeyri-hökumət təşkilatıdır.
Assosiasiyanı Buzz Aldrin, Bill Nye, Tom Hanks, Elon Musk, Dorin-Dumitru Prunariu, Max Grimard, Lisa La Bonte kimi tanınmış simalardan ibarət İdarə Heyəti idarə edir.
Assosiasiyanın məqsədi insanları kosmosun tədqiqindən gələn faydalar haqqında məlumatlandırmaq, iqtisadiyyatın inkişafını stimullaşdırmaq üçün kosmosun istifadəsini təbliğ etmək, elm və təhsilə maraq yaradılması, həmçinin kosmosun təbliği vasitəsilə millətlərin birgə əməkdaşlığı üçün zəmin yaratmaqdır.
Azərbaycan bu beynəlxalq layihəyə 2015-ci ildən qoşulub və hər il bir həftə boyunca ölkədə astronomiya və kosmos elminin təbliğinə dair tədbirlər keçirilir.
Bu tədbirlərə Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasında və Tusi-Bohm Planetariumda "Açıq qapı" günləri, film təqdimarları, tanınmış astronomlarla görüşlər və s. daxildir.
Qeyd edək ki, Şamaxı Astrofizika Rəsədxanası cari ilin oktyabrın 4-dən 10-dək Ümumdünya Kosmos Həftəsi çərçivəsində “Açıq qapı” günü elan edir.
© Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.shao.az saytına istinad zəruridir.
