Asteroidlərin toqquşması, kometlərin parçalanması nəticəsində planetlərarası fəzada qaz və toz hissəcikləri yaranır. Bu toz hissəcikləri çox böyük sürətlə atmosferə daxil olduğu zaman sürtünmədən yanmağa başlayır. Biz adi gözlə baxdığımızda 3-5 saniyəlik işıqlanma müşahidə edirik. Bizə elə gəlir ki, sanki ulduz düşür.
Amma ulduz düşməz! Bu müdahidə etdiyimiz hadisə METEOR YAĞIŞIDIR. Bəzi meteor cisimlərinin sürəti 30-40 km /san olur. Meteorların əksəriyyəti Yer atmosferinin 80-120 km-də alışır. 30-40 km hündürlükdə isə toz şəklində atmosferə qarışaraq sönür.
Spektral tədqiqatlar göstərir ki, onların spektrları neytral Fe, Si, Ka. və başqa elementlərin emissiya xətlərindən ibarətdir.
Hər il aprel ayının ortalarında Liridlər, noyabr ayının ortalarında isə Leonidlər müşahidə edilir. Maraqlı cəhət ondan ibarətdir ki, “meteor selləri” hər il eyni fəallıqda olmur. Fəallıq müəyyən periodlarda maksimum həddə çatır.
Bu zaman meteor seli o qədər güclü olur ki, bu hadisə “ulduz yağışı” adlanır. Yer meteor selinin sıx olduğu meteor orbiti sahəsindən keçən zaman ulduz yağışları müşahidə edilir. Hər il iyulun ortalarından avqustun ortalarına qədər radiantı Persey bürcündə olan meteor seli müşahidə edilir. Bunlar bürcün adına uyğun olaraq Perseidlər adlanır.
Qeyd edək ki, Perseid meteor yağışı artıq başlayıb və 11-12 avqust tarixlərində pik həddə çatacağı gözlənilir. Adı çəkilən təbiət hadisəsini müşahidə etmək üçün heç bir astronomik cihaza ehtiyac yoxdur. Bu prossesi dağlıq ərazilərdə adi gözlə də müşahidə etmək olar.
© Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.shao.az saytına istinad zəruridir.