Aprel ayının 17-də Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi Nəsirəddin Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının nəzdində fəaliyyət göstərən FD 1.39 Dissertasiya Şurasının elmi seminarında Batabat Astrofizika Rəsədxanasının elmi işçisi Ülvü Səyyad oğlu Vəliyevin “Müxtəlif kütləli cavan ulduzların ulduzətrafı disklərinin xüsusiyyətləri və təkamülü” mövzusunda astronomiya elm sahəsinin "Astrofizika və ulduz astronomiyası" (2108.01) ixtisası üzrə təqdim edilmiş fəlsəfə doktoru dissertasiya işinin müzakirəsi keçirilib.
Seminara rəhbərlik edən astronomiya elmləri doktoru, dosent Canməmməd Rüstəmov iştirakçıları salamlayıb, onlara iddiaçı və iddia olunan ixtisas haqqında ətraflı məlumat verib.
Məruzəçi dissertasiya işinin aktuallığını, elmi yeniliklərini, müdafiəyə çıxarılan əsas müddəaları, işin aprobasiyası və aldığı nəticələri seminar iştirakçılarının diqqətinə çatdırıb. Qeyd edib ki, təqdim olunan dissertasiya işində iki CTTS tipli AS205 və V1082 Cyg ulduzun ŞAR-ın Zeyss 600 teleskopunda BVRcİc fotometrik müşahidələri aparılmış, həmin ulduzların spektral 0.36-100 μm diapazonda spektral enerji paylanma (SEP) əyriləri təhlil edilmişdir. Bundan başqa işdə müxtəlif beynəlxalq arxiv materiallarından istifadə edərək böyük sayda cavan ulduzların ayrı-ayrı alt qruplarının ‒ CTTS, WTTS və AeBe Herbiq ulduzların SEP əyriləri qurulmuşdur. Bütövlükdə bu işin əsas yeniliyi ondan ibarətdir ki, bu tədqiqatlar müşahidə materialları əsasında müxtəlif təkamül mərhələsində olan cavan ulduzların protoplanet disklərinin ayrı-ayrı təkamül mərhələsini tədqiq etməyə imkan vermişdir. Göstərilmişdir ki, CTTS ulduzlarında ulduzətrafı diskdə qaz şüalanması mühüm rol onadığı halda WTTS ulduzlarında toz daha böyük paya malikdir. İşində müxtəlif beynəlxalq kosmik rəsədxanaların arxivlərində olan genişzolaqlı fotometriya məlumatlarından istifadə edərək 49 CTTS, 45 WTTS 19 HAeBe UBVRİJHK optik və yaxın infraqırmızı diapazon aralıqlarına uyğun ulduz ölçüləri istifadə olunmuşdur. Bundan başqa yaxın və uzaq İQ oblastı əhatə edən beynəlxalq kosmik missiyaların WISE və IRAS arxivlərindən istifadə olunmuşdur.
Daha sonra rəyçilərə söz verilib, onların təklif və iradları dinlənilib. İddiaçı tərəfindən seminar iştirakçılarının sualları cavablandırılıb və yekun müzakirələrdən sonra dissertasiya işinin müdafiyəyə təqdim olunmasına qərar verilib.
© Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.shao.az saytına istinad zəruridir.
