05 fevral 2025-ci il tarixində Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi N.Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasında (ŞAR) növbəti astroseminar keçirilib.
Seminara rəhbərlik edən AMEA-nın müxbir üzvü Namiq Cəlilov iştirakçıları salamlayıb və onlara məruzənin mövzusu haqqında məlumat verib.
Sonra ŞAR-ın icraçı direktoru, professor Nəriman İsmayılov “Herbig AE/BE ulduzlarının yeni alt-qrupu” mövzusunda məruzə ilə çıxış etmişdir.
Məruzəçi seminarda 0.36-100 mμ spektral diapazonda 61 Herbig Ae/Be (HAeBeS) ulduzu üçün spektral enerji paylanması (SEP) əyrilərinin təhlilinin nəticələrini təqdim edib. O, qeyd edib ki, SEP xüsusiyyətlərinə görə seçilmiş qruplardan infraqırmızı (İQ) şüalanma artıqlığı çox zəif olan və yalnız λ ≥10 μm dalğa uzunluğunda müşahidə oluna bilən, 20 ulduzdan ibarət bir grup aşkar edilmişdir. Belə ulduzların ulduzətrafı diskində olan qalıq şüalanma Vega və ya Beta Pic kimi ulduzların İQ şüalanması ilə oxşardır. Bu da onu göstərir ki, baxılan cavan ulduzların disklərində planetlərin formalaşması və dissipasiya daha tez baş vermişdir. Aşkar olunan yeni qrup WHAeBeS (Weak Herbig AeBe Stars) adlandırılmışdır.
Tədqiq olunan bütün ulduzların fiziki parametrləri hesablanmışdır. Alınmış nəticələr ilə Guzman-Dias et al. (2021) kataloqunun nəticələri uyğunluq təşkil edir. Yeni seçilmiş qrup ulduzları tədqiq olunan HAeBe proqram ulduzların təxminən 34%-ni təşkil edir. Ümumi kataloqdakı 320 cavan ulduzdan 210-u üçün SED əyrilərinə əsasən bu ulduzların 26%-nin də WHAeBeS tipinə aid olduğu göstərilmişdir.
Çıxışın sonunda mövzu ətrafında geniş müzakirə aparılıb, seminar iştirakçılarını maraqlandıran suallar cavablandırılıb.
© Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.shao.az saytına istinad zəruridir.